Gestalt Kuramı
Algısal Örgütleme Yasaları:
1.Şekil-Zemin (figür-fon) İlişkisi: Bütün algılamalarda bir şekil ve zemin ilişkisi vardır. Şekil, bireyin dikkatinin odaklandığı şeydir. Zemin ise şeklin gerisinde kalan dikkat edilmeyen şeydir. Şekil zeminden daha dikkat çekici özelliklere sahiptir. Bazı durumlarda şekil ile zemin yer değiştirebilir.
2.Yakınlık Yasası: Organizma birbirine yakın olan
nesneleri gruplandırarak algılama eğilimindedir.
3.Benzerlik Yasası: Aynı büyüklük, şekil ve kalitedeki
nesneler birbirinden farklı olarak değiş, bir grup olarak gözlenirler.
4.Tamamlama Yasası: Gestalt kuramına göre tamamlanmamış görüntüler
tamammış gibi algılanmakta ve anımsanmaktadır.
Bu doğal
eğilimin yanı sıra insanlar tamamlanmamış yaşantılarını, tamamlanmış olanlardan
daha önce ve daha net bir şekilde anımsama eğilimindedir. Bu eğilime “Zeigarnik etkisi” adı verilir.
4.Devamlılık (Süreklilik) Yasası: Aynı yönde giden noktalar, çizgiler
vb. birlikte gruplandırılarak algılanır. Algısal alanımızda bulunan ve aynı
yönde giden birimler birbirleriyle ilişkili görünür. Bu algısal eğilimin adı
sürekliliktir. Süreklilik yasası, ani değişikliklerden çok, düz giden
sürekliliği algılamaya yöneldiğimizi ifade etmektedir.
5.Basitlik Yasası: Diğer unsurlar eşit olduğu takdirde
birey, daha düzenli ve basit olan nesne ve şekilleri algılama eğilimindedir.
Basit ve düzenli bir biçimde organize edilmiş figürleri algılama eğilimindeyiz.
Algılamalarımız düzenli, simetrik, düzgün olan iyi bir biçime doğrudur.
6.Pragnanz Yasası: Her psikolojik örgütlenme “iyi biçim,
iyi şekil, iyi bütün” olma eğilimidir. Bir başka deyişler; Her psikolojik
oalyın basit, anlamlı ve tam olma eğilimini ifade etmektedir. Pragnanz yasası
bir denge yasasıdır.
ALGISAL DEĞİŞMEZLİK
Nesne ya da
olayların farklı ortamlarda hep aynıymış gibi algılanmasına algıda değişmezlik
denir.
Bir objeyi
koşullar değişmesine rağmen aynı obje olarak görmemize algısal değişmezlik
denir. Algıda değişmezlikte, daha önceden edindiğimiz standartlar etkilidir.
-Büyüklük
değişmezliği: Cisim uzaklığınabakmaksızın aynı büyüklükte görme eğilimine
büyüklük değişmezliği denir.
-Biçim
değişmezliği: Görüş açısı ne olursa olsun, bir nesnenin biçimini değişmeden
algılama eğilimine biçim(şekil) değişmezliği denir.
-Renk
değişmezliği: Cismin ışık koşulları ne olursa olsun aynı renkte algılama
eğilimidir. Beyaz at karanlıkta gridir ama beyaz algılarız.
-Parlaklık
değişmezliği: Bildiğimiz bir nesnenin, ışık koşulları nasıl olursa olsun
değişmez bir tona sahipmiş gibi görünmesine parlaklık değişmezliği denir.
ALGIDA SEÇİCİLİK
Organizma
etraftan gelen birçok uyarıcıdan yalnızca bir kısmına dikkat eder ve onları
algılar. Buna algıda seçicilik denir.
Yorumlar
Yorum Gönder